معنی نای سار - جستجوی لغت در جدول جو

نای سار

لغت نامه دهخدا

زاغ سر، آنکه دارای سر سیاه باشد، کنایه از ظالم سرسخت، کنایه از سیاه دل، سخت دل، برای مثال ازاین زاغ ساران بی آب و رنگ / نه هوش و نه دانش نه نام و نه ننگ (فردوسی۴ - ۲۸۶۷)

فرهنگ فارسی عمید

چای کار

کسی که کارش کشت و زرع چای است، چای کارنده، کشت کنندۀ چای

فرهنگ فارسی عمید

پای کار

(یِ)

جائی که مصالح فراهم آورده زیر عمارت انبار کنند. (غیاث اللغات)

لغت نامه دهخدا

نی سوار

(نَ / نِ سَ)

طفلی که مرکب از نی کند. (آنندراج). بچه ای که به روی نی سواری می کند. (ناظم الاطباء) :
کس نی سوار دیدکه باشد مصاف دار
وز نی ستور دید که در ره غبار کرد.
خاقانی.
نرمی ز حد مبر که چو دندان مار ریخت
هر طفل نی سوار کند تازیانه اش.
صائب.
زهد خشک از خاطرم هرگز غباری برنداشت
مرکب نی بار شد بر نی سوار خویشتن.
صائب.
چون طفل نی سوار به میدان روزگار
در چشم خود سواره ولیکن پیاده ایم.
صائب

لغت نامه دهخدا

نایکسان

(یَ / یِ)

نابرابر. نامساوی، ناجور. مختلف. (ناظم الاطباء). که یکسان نیست. مقابل یکسان

لغت نامه دهخدا

نشیب سار

(نِ / نَ)

در فرهنگ دساتیرآمده است: نشیب سار اسم مرتبۀ فرق است از مراتب ثلاثۀ ایزدشناسی به اصطلاح هیربدان یعنی صوفیۀ صفیه که مشاهدۀ کثرت باشد بدون وحدت و جدا دانستن وحدت از کثرت و ویژه درونان فارس این مرتبۀ فرق را فرجندشای نیز گویند. (از انجمن آرا) (از آنندراج). برساختۀ فرقۀ آذرکیوان است. رجوع به فرهنگ دساتیر ص 269 شود

لغت نامه دهخدا

نرم سار

(نَ)

مرکّب از: نرم + سار = سر، پسوند، (حاشیۀ برهان قاطع چ معین). بردبار. حلیم. (برهان قاطع) (آنندراج). شکیبا. (ناظم الاطباء) ، خیرخواه. (ناظم الاطباء)

لغت نامه دهخدا

نار سقر

(رِ سَقَ)

آتش دوزخ:
قالب جان سبع این از صفت
هیزم نار سقر آن از روان.
خاقانی

لغت نامه دهخدا

شاه سار

نام شاعری است باستانی و دوبار در لغت فرس اسدی بشعر او استشهاد شده است، (یادداشت مؤلف) :
گهرفتال شد این دیده از جفای کسی
که بود نزد من او را تمام ریزفتال
چو باز را بکند بازدار مخلب و پر
بروز صید برو کبک راه گیرد و چال،
(لغت فرس اسدی چ دبیرسیاقی ص 115، 114)، و مؤلف شرح حال رودکی (ص 458) می نویسد که او از شعرای دربار سامانیان بوده است

لغت نامه دهخدا

شاه سار

مانند و شبیه به شاه، (ناظم الاطباء)، اما در جای دیگر دیده نشد

لغت نامه دهخدا

سنگی سار

(سَ)

نام مرغی است هندی و حبشی. (حاشیۀ فرهنگ اسدی نخجوانی، یادداشت بخط مؤلف) :
آسمان از ستاره نیم شبان
بچه ماند به پشت سنگی سار.
کسایی.
رجوع به سنگین سار شود

لغت نامه دهخدا

کاس سار

ژاک، ملاح بی باک فرانسوی متولد در نانت، وی در جنگهائی که با انگلیسی ها و پرتقالیهاکرد شهرت یافت، منازعات او با کاردینال فلوری سبب محبوس شدن وی در قصر ’هام’ گردید، (1642 - 1740)

لغت نامه دهخدا

زاغ سار

در عجائب المخلوقات و جامع الحکایات آمده که از هند جهت خلیفه حیوانی بتحفه آوردند سرش بشکل آدمی و تن مانند زاغ بوده و کلمه ای چند تلفظ میکرد منها: انا الزاغ الاعجوبه، انا اللیث مع اللبوه، (نزهه القلوب مقالۀ اول چ لیدن ص 69)

لغت نامه دهخدا

زاغ سار

زاغ سر، (فهرست ولف)، همانند زاغ در سیاهی، کنایه است از سخت سیاه چهره:
از این زاغ ساران بی آب و رنگ
نه هوش و نه دانش نه نام ونه ننگ،
فردوسی،
، کنایه از ظالم سرسخت، بی آبرو، دل سیاه، قسی القلب،
و رجوع به زاغ سر شود

لغت نامه دهخدا

رای ساز

(کُ تَ خوَرْ / خُر دَ / دِ)

مصلحت بین، مستشار، مصلحت اندیش، باتدبیر:
ندید او همی مردم رای ساز
رسیدش به تدبیرسازان نیاز،
فردوسی

لغت نامه دهخدا

پای خار

سنگ پا، نسفه، نشفه، (منتهی الارب)، و آن سنگی باشد سیاه و متخلخل که بدان شوخ کف پای سترند

لغت نامه دهخدا

چای کار

چای کارنده، کارندۀ چای، کشت کننده چای، زارع چای، آنکه چای کاری کند و در کشت و زرع چای اطلاع و بصیرت دارد،
لقب شاهزاده کاشف السلطنه که در زمان سلطنت مظفرالدین شاه میزیسته و هم او برای نخستین بار بذر چای را از کشور چین با خود بایران آورده و کشت چای را در کشور ایران و در اراضی گیلان بمرحلۀ آزمایش و عمل درآورده است، رجوع به کاشف السلطنه در همین لغت نامه شود

لغت نامه دهخدا

زاغ سار

آنکه دارای سر سیاه مانند زاغ باشد، ظالم سر سخت سیاه دل قسی القلب

فرهنگ لغت هوشیار

بایسار

متمول، ثروتمند

فرهنگ لغت هوشیار

پای خار

سنگ پا

فرهنگ لغت هوشیار

پای سفر

پای گذر، پای گریز

فرهنگ لغت هوشیار

پای سپر

پاسپر پاسپار

فرهنگ لغت هوشیار

رای ساز

مستشار، مصلحت اندیش

فرهنگ لغت هوشیار

گاو سار

آنچه بشکل و هیئت گاو باشد، یا گرز (گرزه عمود) گاوسار. گرزی که سرش شبیه بسر گاو باشد: چون زند بر مهره شیران دبوس شصت من چون زند بر گردن گردان عمود گاو سار. (منوچهری)، گرز فریدون که سرش همانند سر گاو بود: فریدون ابا گرزه گاوسار بفرمود کردن برآنجا نگار. (گشتاسب نامه دقیقی)، طویله ای که در پیش سرای برای گاو آماده کنند: بهو گاوسار فراخ

فرهنگ لغت هوشیار

نام دار

صاحب اسم ذواسم: (بدانیدکه نام دلیل است برنام دارونام دارازنام بی نیاز است. .)، دارای نام وشهرت مشهورمعروف: (باب پنجم درلطایف اشعارملوک کبار وسلاطین نامدار، {سروربزرگوار: اگر او نبودی چنین نامدار زلولو نکردی به پیشم نثار، پهلوان نامی: همه نامداران پرخاشجوی زخشکی بدریانهدندروی، نفیس مرغوب قیمتی (درصفت جامه گنج وغیره) : گه زمال طفل می زن لوتهای معتبر گه زسیم بیوه می خرجامه های نامدار. (عبدالرزاق اصفهانی بنقل راحه الصدور . 16 قزوینی. یادداشتها 192: 7)

فرهنگ لغت هوشیار